Vào ngày 30/10 vừa qua, chúng tôi đã tổ chức 1 buổi AMA hết sức tuyệt vời cùng với Đơn vị Lition Blockchain trên kênh Youtube chính thức của TomoChain.
Buổi AMA này đã đánh dấu một cột mốc quan trọng trên con đường phát triển của cả hai dự án khi TomoChain đã chính thức mua lại đơn vị blockchain doanh nghiệp của Lition, đưa mối quan hệ hợp tác này sang một trang mới. Trong buổi AMA, ông Vương Long - Giám đốc điều hành TomoChain và Tiến sĩ Richard Lohwasser – đại diện cho Lition đã chia sẻ những thông tin quan trọng về thương vụ M&A chưa từng có tiền lệ này, đồng thời đưa ra định hướng kinh doanh của cả hai bên trong thời gian tới, dưới sự dẫn dắt của Kyn Chaturvedi – Giám đốc phát triển kinh doanh TomoChain nhằm kết nối hai diễn giả với cả hai cộng đồng.
Dưới đây là bản tóm tắt về nội dung buổi AMA.
Phần 1: Lời mở đầu và giới thiệu
Long:
Tôi là Vương Long, người sáng lập và CEO của TomoChain. TomoChain là một trong những nền tảng Blockchain công khai với khả năng mở rộng cao và phí giao dịch thấp mà chúng tôi đã và đang phát triển từ năm 2017. Chúng tôi đã khởi chạy thành công mainet vào tháng 12/2018 và đang tiếp tục xây dựng hệ sinh thái trên TomoChain kể từ đó.
Một trong những điều mà tôi tin tưởng đó là tiền điện tử và công nghệ blockchain sẽ có thể làm thay đổi ngành tài chính truyền thống và tạo ra các hạ tầng mới cho các sản phẩm và dịch vụ tài chính. Chính chúng tôi cũng đang tập trung vào vấn đề này và hiện nay TomoChain đã xây dựng được một loạt các sản phẩm như blockchain công khai (public chain) cũng như một số ứng dụng khác như TomoX, TomoZ và TomoDEX. Chúng tôi sẽ tiếp tục phát triển sứ mệnh này bằng cách tiếp tục tạo ra các sản phẩm và dịch vụ có liên quan cho người dùng cuối và được ứng dụng trong vòng 5-10 năm tới.
Richard:
Trên thực tế, Lition cũng là một nền tảng blockchain riêng biệt. Ban đầu, chúng tôi khởi chạy dự án thông qua các ứng dụng trong ngành năng lượng, hiện vẫn đang hoạt động và có hơn 10,000 khách hàng trên toàn nước Đức. Nhưng sau đó chúng tôi nhận ra rằng chúng tôi cần phải một hạ tầng blockchain có khả năng vận hành dịch vụ này và đó là lý do tại sao chúng tôi đã phát triển blockchain Lition, có khả năng mở rộng và xóa dữ liệu, nhằm đáp ứng các yêu cầu của các quy tắc bảo vệ dữ liệu của châu Âu, khi mà người dùng bị yêu cầu phải xóa dữ liệu. Theo nghĩa đen, đây chính xác là một blockchain có thể xóa được dữ liệu, điều này có thể hơi kỳ lạ nhưng các kỹ sư của chúng tôi đã nghiên cứu thành công để tạo ra nó.
Chúng tôi cũng đã khởi chạy thành công testnet vào năm 2018 và chính thức ra mắt mainet khoảng một tháng trước. Thực tế, Lition bao gồm hai phần, một là phần hạ tầng blockchain có khả năng mở rộng và có thể xóa dữ liệu và một phần khác là các ứng dụng. Hiện tại, chúng tôi đã tách riêng hai phần này khi mà mảng hạ tầng đã được sáp nhập vào TomoChain.
Phần 2: Thảo luận về thương vụ sáp nhập
Hỏi: Đâu là lý do cốt lõi đằng sau quyết định này, khi mà cả hai anh đều nhìn thấy tiềm năng kết hợp giữa Lition và TomoChain và theo hai anh, tương lai của công ty sau khi sáp nhập sẽ như thế nào?
Long:
Tôi nghĩ rằng Lition là một sự bổ sung rất có giá trị cho TomoChain bởi việc này sẽ giúp bổ sung thêm các khía cạnh về các sản phẩm công nghệ cũng như tiềm năng phát triển kinh doanh cho TomoChain. Có nhiều yếu tố mà tôi cảm thấy rất hào hứng về thương vụ này, như Richard đã nói trước đó, ví dụ như việc Lition là một blockchain có thể xóa dữ liệu, điều có thể phù hợp với nhiều ứng dụng trong doanh nghiệp. Chúng tôi muốn kết hợp điều đó vào gói công nghệ của TomoChain và đưa nó vào các dự án lớn hơn ở châu Á cũng như trên toàn thế giới.
Một trong những điều mà tôi đã đề cập đó là chúng tôi thực sự muốn tập trung vào lĩnh vực tài chính, trong đó bảo mật là điều tối quan trọng và thực tế là Lition tập trung rất nhiều vào việc kiểm soát dữ liệu cho người dùng cuối. Tôi nghĩ nếu chúng tôi muốn mang công nghệ blockchain phục vụ các tổ chức tài chính lớn như ngân hàng hay chính phủ thì chúng tôi muốn mang đến những công nghệ tốt nhất mà chúng tôi có thể cung cấp. Đó chính là điều mà tôi nghĩ việc kết hợp giữa công nghệ Lition và công nghệ TomoChain thậm chí có ý nghĩa lớn hơn rất nhiều so với từng công nghệ trước đó và đó là điều khiến tôi thực sự rất hào hứng.
Richard:
Thực tế thì chúng tôi đã cộng tác với nhau trong suốt một năm rưỡi qua, và cả hai công ty đều xuất phát từ tư duy công nghệ, mà không phải từ tư duy tiếp thị. Cả hai công ty đều bắt đầu trong lĩnh vực này tương đối sớm, đều có công nghệ rất phát triển và đều hiểu rằng chúng tôi thực sự cần các yếu tố kinh doanh để có thể thành công. Từ khía cạnh cá nhân cũng như từ kỹ năng của mình, tôi thấy đây là một điểm rất phù hợp khi mà chúng tôi có nhiều điểm giống nhau. Cái chúng tôi khác nhau chính là về yếu tố địa lý. Lition là doanh nghiệp đặt ở châu Âu trong khi TomoChain lại là một dự án châu Á nhưng điều này thật tuyệt bởi blockchain thực tế không có ranh giới hay biên giới mà nó mang yếu tố quốc tế.
Nếu chúng ta muốn giải quyết được các use case thực sự lớn, và đấy chính là mục tiêu cuối cùng thì chúng tôi cần phải có một thực thể đủ mạnh, không phải từ châu Âu, cũng không phải từ châu Á mà nó mang tính chất toàn cầu. Chúng tôi cần phải có một thực thể không chỉ có mainet như TomoChain hoặc không chỉ có side chain như Lition mà nó phải kết hợp cả hai công nghệ. Nó sẽ không chỉ có một hai kỹ sư của bên này hoặc bên kia mà nó sẽ có rất nhiều kỹ sư làm việc cho nó. Do đó, chỉ với một công ty mạnh như thế này thì mới có một cơ hội khả thi để chúng tôi thực sự có thể chuyển đổi và phá vỡ quy tắc của ngành tài chính, và từ đó tạo ra một giải pháp blockchain lâu dài và bền vững không chỉ dành cho một số những người yêu thích blockchain mà là dành cho thị trường đại chúng.
Hỏi: Vậy anh thấy hai thực thể này sẽ hoạt động như thế nào và có thể có bất kỳ sự “chồng chéo” nào giữa hai thực thể này trong tương lai hay không? Nếu xét từ quan điểm của Lition
Richard:
Tôi đã đề cập tới trong suốt một năm rưỡi qua rằng 2 mảng của Lition hoạt động hoàn toàn độc lập. Thực tế có 2 thực thể kinh doanh hợp pháp, một là công nghệ Lition AG ở Liechtenstein cho việc kinh doanh hạ tầng và hai là Lition energy GmbH ở Đức. Các nhóm chuyên gia sẽ làm về lĩnh vực này hoặc lĩnh vực kia, cùng với tôi và Kyung. Vì vậy tôi nghĩ nó sẽ không thực sự thay đổi tình hình quá nhiều. Tuy nhiên, về mặt lâu dài, trọng tâm của công ty hoặc một cá nhân như tôi đây thì việc tập trung cùng lúc vào cả hai dự án luôn gây một chút khó khăn, trong khi hiện tại cá nhân tôi sẽ có điều kiện tập trung nhiều hơn vào mảng năng lượng mà từ đó sẽ tạo ra nhiều giao dịch hơn bởi chúng tôi có thể sẽ có được nhiều khách hàng hơn và do đó càng có nhiều fee và token Lition được tạo ra.
Tôi nghĩ rằng, cuối cùng thì, đây thực sự là một điều rất tốt và đối với lĩnh vực khác thì chúng tôi có thể mở rộng quy mô những gì mà chúng tôi hiện đang làm trong lĩnh vực kinh doanh năng lượng. Để hoạt động tốt thì hạ tầng blockchain cần phải vững chắc và tôi nghĩ tuy rằng chúng tôi có những kỹ sư rất giỏi nhưng công ty lại không chuyên về mảng công nghệ. Điều này rất khác so với TomoChain khi mà các anh có nhiều nguồn lực hơn, nhiều năng lượng hơn, nhiều kinh nghiệm hơn trong việc phát triển blockchain. Vì vậy tôi nghĩ, xét cho cùng thì hoạt động kinh doanh năng lượng sẽ được hưởng lợi và ngành kinh doanh blockchain sẽ được hưởng lợi. Việc tạo ra một thực thể lớn hơn, suy cho cùng, tôi nghĩ rằng, sẽ không có ai là người thua cuộc cả và tôi nghĩ đó là một trong những lợi ích to lớn mà công cuộc sáp nhập này có thể đem lại.
Hỏi: Vì Lition đã có từ rất lâu kể từ khi giải pháp sidechain của Lition hoạt động trên Ethereum, liệu điều này có báo hiệu một sự thay đổi trong chiến lược phát triển hệ thống blockchain của Tomochain, sẽ xa rời chính hệ thống TomoChain hay không?
Long:
Điều này thực chất là ngược lại bởi với sự hợp nhất với Lition, chúng tôi có thể mang công nghệ sidechain từ Ethereum sang TomoChain và tăng thêm sức mạnh cũng như khả năng tái phục hồi cho blockchain công khai của TomoChain. Điều này thật tuyệt vời bởi vị thế của chúng tôi đối với end users và các khách hàng hiện đã lớn mạnh hơn rất nhiều. Chúng tôi giờ đây không chỉ có một public chain mà còn có một mảng kinh doanh sidechain có thể phục vụ các use case khác nhau. Tôi nghĩ rằng sự kết hợp của Lition vào public chain của TomoChain sẽ ngay lập tức nhìn thấy hiệu ứng khi mà chúng tôi có thể tham gia thị trường và có thể nhận được nhiều dự án lên đến 10-20-30 triệu usd thay vì trước đây chúng tôi chỉ có những dự án 5000 -1 triệu usd như trước đó. Chúng tôi có thể làm được nhiều hơn nữa, bắt đầu từ 10 triệu, 20 triệu và thậm chí có thể hơn. Khi chúng tôi lớn mạnh rồi, chúng tôi làm được nhiều việc hơn, chúng tôi sẽ củng cố thương hiệu và củng cố vị thế trở thành nhà cung cấp blockchain cho doanh nghiệp hàng đầu trong lĩnh vực này.
Với tư cách là người sáng lập TomoChain, tôi tin rằng chúng ta sẽ có một cách thức mạnh mẽ để phát triển TomoChain hơn nữa trong tương lai. Ethereum có những thế mạnh riêng của họ nhưng ngay cả bây giờ họ vẫn đang đưa ra những cải tiến của riêng họ trong khi TomoChain cũng có con đường phát triển riêng của chúng tôi. Với việc sáp nhập này, chúng tôi có thể đưa Lition vào hệ sinh thái của TomoChain và làm cho nó trở nên mạnh mẽ hơn.
Phần 3: Câu hỏi từ Cộng đồng
Câu hỏi 1: Ý nghĩa của việc sáp nhập này đối với token Lition và mục đích của Lition side chain sau thương vụ này?
Long:
Kế hoạch ngay sau việc sáp nhập là chúng tôi vẫn có hai thực thể Lition và TomoChain hoạt động khá độc lập, nên việc staking token Lition vẫn ở trên Ethereum và việc nhận phần thưởng vẫn giống như trước đó. Chúng tôi có mang một số token Lition từ Ethereum sang TomoChain, do đó người đang giữ token LIT có thể hưởng lợi từ mức phí thấp và giao dịch nhanh chóng trên TomoChain và trải nghiệm sự khác biệt giữa TomoChain và Ethereum.
Mục tiêu chính của Lition là trở thành một nhánh trong hệ sinh thái TomoChain và người giữ token LIT sẽ được hưởng lợi ích từ công nghệ hiện đang phục vụ khách hàng doanh nghiệp. Ở đây chúng tôi phải xuất phát từ quan điểm của end-users. Họ sẽ có thể chọn công nghệ mang lại nhiều lợi ích nhất cho họ và họ có thể chọn giữa public chain của TomoChain hoặc sidechain mà Lition.
Khi chúng tôi có tất cả công nghệ đó, chúng tôi sẽ có thể phục vụ tốt nhất cho khách hàng và họ có thể chọn công nghệ hay các sản phẩm phù hợp nhất với nhu cầu của họ. Giá trị của token đến từ việc tạo ra các sản phẩm phù hợp nhằm phục vụ cho người dùng cuối và doanh nghiệp.
Richard:
Câu hỏi này được đặt ra là điều mà tôi hoàn toàn có thể hiểu được. Tôi hiện đang có token LIT trong khi Lition lại sáp nhập với một công ty khác, vậy điều gì sẽ xảy ra với token của tôi? Có rất nhiều điểm không sáng tỏ.
Cả TomoChain và Lition đều đã thảo luận về chủ đề này một cách kỹ lưỡng trong quá trình chuẩn bị. Chúng tôi muốn có một giải pháp khi mà token LIT trong tương lai sẽ tốt hơn rất nhiều so với hiện tại và chúng tôi cũng đã phát triển các cơ chế khuyến khích và mọi thứ xung quanh nó để đảm bảo rằng tương lai của token Lition chắc chắn được xem xét từ khía cạnh công nghệ.
Như anh Long đã đề cập trước đó, token LIT sẽ mang lại những lợi ích phục vụ khách hàng doanh nghiệp, khi nó được bán cho các doanh nghiệp, vì vậy tôi nghĩ, đây thực sự là một tín hiệu rất “chắc chắn” cho bất kỳ ai nắm giữ LIT
Câu hỏi 2: Kế hoạch migrate việc đặt cọc token Lition và các node vận hành sang TomoChain? Đồng token TRC 21 LIT sẽ được sử dụng như thế nào bên cạnh việc giao dịch?
Long:
Hoạt động đặt cược vẫn ở trên Ethereum và có cơ chế giống như trước đây. Thực tế thì chúng tôi cũng đã chuyển một số token Lition sang TomoChain để listing, dùng trong các use case trong tương lai khi mà mọi người có nhu cầu sử dụng token Lition trên TomoChain, nhưng hầu hết hoạt động đặt cược và cơ chế hoạt động của token vẫn duy trì như trước đó.
Câu hỏi 3: Về tiềm năng mà dự án có thể đem lại và đạt được mục tiêu đã đề ra, đâu là những ý tưởng sẽ được triển khai để thu hút người dùng mới và nhà đầu tư mới tham gia cộng đồng Lition và cộng đồng TomoChain, sau thương vụ này và duy trì đầu tư trong một thời gian dài?
Long:
Chúng tôi đã dành thời gian thảo luận với team Lition trong suốt sáu tháng qua và tôi rất hào hứng với việc sáp nhập này. Nhiều người vẫn không nhận ra rằng thực thể được kết hợp giữa TomoChain và Lition sẽ mạnh hơn nhiều so với hai công ty riêng rẽ trước đây. Chúng tôi trở nên mạnh mẽ hơn, cạnh tranh hơn và chúng tôi có thể thu hút nhiều người dùng mới hơn, thậm chí nhiều nhà đầu tư hơn vì chúng tôi có thể giành được sự phát triển lớn hơn và tạo nên sự tích hợp này. Tôi nghĩ rằng đó sẽ là điều chúng tôi sẽ thể hiện trong tương lai với sự phát triển không ngừng của chúng tôi cho phát triển kinh doanh và cả phát triển công nghệ.
Phần 4: Thông điệp từ người đại diện của hai dự án
Richard:
Điều này đánh dấu một cột mốc quan trọng trong cả hệ sinh thái Lition và hệ sinh thái TomoChain và tôi nghĩ rằng điều này cũng tương đối độc đáo trong ngành này. Nhưng nếu chúng ta rút ra một số nhìn nhận từ giới doanh nghiệp truyền thống thì việc sáp nhập là rất bình thường và nếu bạn nghĩ về những câu chuyện doanh nghiệp thực sự thành công, giống như Google hay Apple thì thế giới này đầy rẫy các thương vụ M&A. Bởi các công ty này nhận ra rằng một cộng một không phải là hai mà một cộng một bằng ba và việc sáp nhập đó tạo ra các thực thể lớn hơn.
Cả Lition và TomoChain đều là doanh nghiệp blockchain tập trung vào việc phục vụ và cung cấp dịch vụ cho thế giới ngoài kia và đây cũng là điều tự nhiên để chúng tôi trở thành một trong số những người đầu tiên trong lĩnh vực blockchain theo đuổi con đường này để tạo ra một tương lai mới, được chuẩn bị tốt hơn rất nhiều cho một thế giới số hóa và đột phá hơn hiện tại.
Long:
Thực sự là TomoChain và tôi là những nhà đầu tư và người điều hành dài hạn trong lĩnh vực này và chúng tôi có tầm nhìn dài hạn hơn hầu hết những người khác trong lĩnh vực tiền điện tử. Chúng tôi sẵn sàng dành 5 năm 10 năm tiếp theo để đầu tư liên tục vào sản phẩm công nghệ và phát triển kinh doanh để mang các tiện ích công nghệ đến với thế giới. Chúng tôi chắc chắn sẽ làm những thứ tốt nhất cho Lition cả từ phía token và từ phía sản phẩm. Tôi nghĩ chắc chắn rằng 2 -3 năm nữa, những gì chúng ta có sẽ lớn hơn mười lần so với những gì chúng tôi đang có, chúng tôi sẵn sàng dành tất cả nỗ lực của mình để biến nó thành hiện thực.